Suriyeli Gazeteci Abir Naeseh ile konuşuyoruz; Suriye'de neler oluyor, Aleviler ne istiyor?
Yayın Özeti
Abeer Naeseh'in konuk olduğu program, Suriye ve Lübnan'daki güncel gelişmeleri ele alıyor. Suriye'de Humus ve Lazkiye'de yaşanan saldırılar, provokasyonlar ve mezhep gerilimleri detaylandırılıyor. Humus'ta bir çiftin öldürülmesi sonrası başlayan ve Alevi mahallelerine yönelen saldırıların, amatörce hazırlanmış bir provokasyon olduğu vurgulanıyor. Suriye'de devlet kurumlarının yokluğu, güvenlik zaafiyeti ve cezasızlık kültürünün bu tür olayları tetiklediği ifade ediliyor. Alevilerin savunmasız konumu, silahsızlandırılmaları ve siyasi temsil sorunlarına dikkat çekiliyor. Lazkiye'deki protestoların arka planında, güvenlik endişeleri ve adem-i merkeziyetçilik talepleri olduğu ancak bunun mezhepçi bir yaklaşımdan ziyade laik ve birleştirici bir duruşla dile getirildiği aktarılıyor.
Lübnan bölümünde, İsrail'in Lübnan içlerine yönelik saldırıları ve Hizbullah'a yönelik operasyonların bölgedeki gerilimi artırdığı belirtiliyor. İsrail'in seçim atmosferi ve Netanyahu'nun savaş söylemlerinin tansiyonu yükselttiği, ayrıca ABD'nin Gazze'ye askeri yerleşim planlarının İsrail'i rahatsız ettiği değerlendiriliyor. Lübnan-İsrail sınırındaki ateşkes ihlalleri ve UNIFIL'in rolüne değiniliyor. Son olarak, Lübnan ile Güney Kıbrıs arasında imzalanan deniz sınırı anlaşmasının Doğu Akdeniz'deki enerji dengeleri açısından önemi vurgulanıyor.
Konuk gazeteci Abir, Suriye'deki durumu yerinden gözlemlerle aktarıyor. Humus'taki saldırıların aşiret içi çekişmelerden kaynaklandığı, ancak mezhep gerilimlerini körüklediği ifade ediliyor. Alevilerin, radikal grupların saldırılarına rağmen mezhepçi bir söylemden uzak durduğu ve laik bir yaklaşım benimsediği belirtiliyor. Abir, Alevilerin Esad sonrası dönemde yaşadığı hayal kırıklığını ve güvenlik endişelerini paylaşıyor. Program, Suriye'deki karmaşık dinamiklerin anlaşılması için mezhep temelli okumalar yerine, toplumsal barışı gözeten bir perspektifin gerekliliğine işaret ediyor.
İzleyici yorumları
Bu yayın için izleyiciler toplamda 28 yorumda bulunmuş. 6576 defa izlenen yayın 521 kişi tarafından beğenilmiş.
Hediye Levent'in YouTube kanalındaki yayına ve izleyici yorumlarına dair detaylı bir analiz ve özet:
### Yayın İçeriği Özeti
Konuk: Gazeteci Abir (Suriye uzmanı)
Ana Konular:
1. Suriye'nin İçinde Bulunduğu Kriz: Ülkede merkezi bir devlet otoritesinin kalmadığı, güvenlik zaafiyeti, ekonomik çöküş ve yaygın kaçakçılık ağları vurgulandı.
2. Humus'taki Son Gelişmeler: Özellikle Alevi bölgelerine yönelik provokatif saldırılar ve bu saldırıların arkasındaki dinamikler ele alındı.
3. Alevilerin Savunmasız Konumu: Suriye'deki Alevi toplumunun silahsız ve savunmasız olmasından kaynaklanan endişeler ve yönetimden talepleri tartışıldı.
4. Lübnan-İsrail Gerilimi: Hizbullah'ın rolü, İsrail'in iç politikası ve propagandası, ABD'nin Gazze planları ve bölgesel etkileri değerlendirildi.
5. Lübnan ile İlgili Diğer Meseleler: Lübnan-İsrail görüşmeleri, UNIFIL'in rolü ve Lübnan-Güney Kıbrıs deniz sınırı anlaşmasına değinildi.
6. Suriye Yönetiminin Performansı: Yönetimin tutarsız açıklamaları, algı yönetimi, yargı sistemi sorunları ve adalete erişimdeki problemler eleştirildi.
7. Aleviler ve Esad Yönetimi İlişkisi: Programda, Türkiye'deki yaygın kanının aksine, Suriye'deki Aleviler arasında Esad yönetimine yönelik ciddi bir muhalefetin de olduğu bilgisi paylaşıldı.
---
### İzleyici Yorumlarından Çıkan Ana Temalar
1. Teşekkür ve Takdir:
* Birçok izleyici, Hediye Levent'e ve konuk Abir'e teşekkür etti.
* Yayının Ortadoğu Ne Konuşuyor? başlığına uygun, kaynakları bölgeden olan, aydınlatıcı bir içerik olduğu vurgulandı.
* Konuk Abir'in akıcı Türkçesi ve net anlatımı özellikle takdir edildi.
2. Mezhep/Etnik Çatışma Algısına İtiraz:
* Bazı yorumlar, yaşananların bir mezhep savaşı olarak tanımlanmasına itiraz etti. Asıl sorunun emperyal güçler ve onların işbirlikçileri olduğu, bölgenin 50 yıldır bu savaş ve katliamlarla sarsıldığı belirtildi.
* Alevi katliamına Alevi katliamı demek Alevicilik yapmak değildir yorumu, olayları isimlendirme konusundaki bir hassasiyeti gösterdi.
3. Tarihsel ve Politik Tartışmalar:
* Bir izleyici, Nusayri ve Alevi tanımlamaları üzerine tarihsel bir tartışma başlattı. Bu isimlendirmenin Fransız işgal dönemine dayandığını ve bölgedeki etnik-devletsel ayrışma planları (Nusayri/Alevi devleti, Dürzi devleti vb.) ile bağlantılı olduğunu iddia etti.
4. Suriye'deki Alevi Muhalefeti Vurgusu:
* Bir yorum, programın kendisi için en çarpıcı yanının, Suriye'deki Aleviler arasında Esad rejimine muhalif bir kesim olduğunu öğrenmek olduğunu belirtti. Türkiye medyasının aksine, Alevilerin blok halinde Esad'ı desteklemediğinin altı çizildi.
5. Güvenlik ve Silahlanma Üzerine Yorumlar:
* Suriye'deki koşullarda silah bırakmanın aptallık olduğunu savunan bir görüş dile getirildi. Kürtler, Aleviler, Hristiyan azınlıklar ve Dürzilerin kendilerini savunmak için silaha ihtiyaç duyduğu ifade edildi.
6. Genel Umutsuzluk ve Eleştiriler:
* Bazı yorumlarda, 2025 yılında hala mezhep çatışmaları yaşanmasından duyulan hayal kırıklığı ve cehalet eleştirisi vardı.
* Türkiye'de herkesin her konuda uzman gibi konuşması ve algılar üzerinden politika yapılması eleştirildi. Uğur Mumcu'nun Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunmaz sözü hatırlatıldı.
### Genel Değerlendirme
İzleyici kitlesi, Hediye Levent'in derinlemesine ve birincil kaynaklara dayalı gazetecilik anlayışını takdir etmektedir. Program, Suriye'deki karmaşık iç dinamikleri, özellikle de Alevi toplumu içindeki farklı görüşleri anlamak isteyenler için değerli bulunmuştur. Yorumlar, izleyicilerin olayları basit mezhep çatışması kalıplarıyla değil, jeopolitik, emperyal müdahaleler ve güvenlik stratejileri bağlamında okumaya eğilimli olduğunu göstermektedir. Konuk Abir'in sunduğu bilgiler, Türkiye'deki medyada sıklıkla yer almayan perspektifler sunduğu için özellikle dikkat çekmiştir.