Hediye Levent, Ve Tanrı Orta Doğu'yu Yarattı programının yeni bölümünde Dr. Birol Başkan ile birlikte İbni Haldun'un tarihin tekerrürüne dair görüşlerini ve Orta Doğu'nun tarihsel süreçlerini ele alıyor. Konuşmada, İbni Haldun'un coğrafya kaderdir sözü ve tarihin döngüsel yapısı üzerinde duruluyor. İbni Haldun'un, devletlerin doğuş, yükseliş, olgunluk ve çöküş döngüsüne dair analizleri, Orta Doğu'nun tarihsel gelişimiyle ilişkilendiriliyor.

Konuşmada, devletlerin kuruluşunda asabiye (dayanışma) kavramının önemi vurgulanıyor. İbni Haldun'a göre, özellikle çölde yaşayan bedevi topluluklar, zorlu koşullar nedeniyle güçlü bir dayanışma duygusu geliştirir ve bu, devletlerin kuruluşunda belirleyici bir rol oynar. Ayrıca, askeri teknolojinin ve stratejinin tarihin seyrini nasıl değiştirdiği, özellikle at ve ok gibi teknolojilerin savaşlarda nasıl üstünlük sağladığı anlatılıyor.

Orta Doğu'nun tarihsel döngüselliği, Sümerlerden başlayarak Osmanlı İmparatorluğu'na kadar uzanan bir süreçte inceleniyor. Bu döngüsel yapı, devletlerin yükseliş ve çöküşlerinin yanı sıra, ekonomik, askeri ve sosyal dinamiklerle de ilişkilendiriliyor. Özellikle tarım, ticaret ve askeri güç arasındaki ilişki, tarih boyunca devletlerin nasıl şekillendiğini açıklamak için kullanılıyor.

Son olarak, Batı'nın yükselişi ve kapitalizmin gelişimi, Orta Doğu'nun geri kalmasına neden olan faktörlerle karşılaştırılıyor. Batı'nın teknolojik ve ekonomik ilerlemesi, Orta Doğu'nun tarihsel döngüselliğini kırmasına neden olurken, Orta Doğu'nun bu döngüyü kıramaması, günümüzdeki durumunu açıklamak için kullanılıyor. Konuşma, Orta Doğu'nun tarihsel süreçlerini anlamak ve günümüzdeki durumunu değerlendirmek için İbni Haldun'un döngüsel tarih teorisinin önemini vurgulayarak sona eriyor.