Özet:

Hediye Levent'in sunduğu programda, konuklar Töre Sivrioğlu ve Ahmet Cavit Türkoğlu ile birlikte Afganistan'ın Sovyetler dönemini ve komünist hareketin tarihini ele alan Afganistan 1978-1992: Soğuk Savaşın Sıcak Cephesi kitabı üzerine bir tartışma yapıldı.

- Afganistan'da Sol Düşüncenin Kökenleri: Sovyetler Birliği'nin 1920'lerdeki Bakü Kurultayı ve Afganistan'ın bağımsızlık mücadelesindeki rolü, emanullah Han dönemindeki reformlar ve Sovyet desteği anlatıldı.

- Basmacı Hareketi: Orta Asya'daki anti-Sovyet direnişin Afganistan'a etkileri ve bu hareketin İslami-milliyetçi karakteri tartışıldı.

- Demokratik Halk Partisi (ADHP): 1965'te kurulan partinin toplumsal reformları, kadın hakları, eğitim ve toprak reformu girişimleri, ancak geleneksel yapıyla çatışması nedeniyle başarısız olması ele alındı.

- Sovyet Müdahalesi ve İç Savaş: 1979'da Sovyetlerin ADHP'yi desteklemesi, mücahitlerin Pakistan ve Batı desteğiyle direnişi, savaşın Afgan toplumunda yarattığı yıkım ve cihatçı grupların yükselişi konuşuldu.

- Mücahitler ve Taliban'ın Kökeni: Mücahit grupların etnik temelli yapısı, dış destekler, Abdullah Azzam'ın cihat ideolojisindeki rolü ve 1990'larda Taliban'ın ortaya çıkışına zemin hazırlayan koşullar değerlendirildi.

- Sovyet Sonrası Çöküş: Sovyetlerin çekilmesinden sonra ADHP'nin 1992'ye kadar direnmesi, ancak dış desteksiz kalarak yıkılması ve ardından iç savaşın derinleşmesi vurgulandı.

Programda, Afganistan'ın modernleşme çabalarının neden başarısız olduğu, dış müdahalelerin etkisi ve bugünkü Taliban rejimine uzanan süreç analiz edildi.