Lübnan iç savaşı neydi, neden 15 yıl sürdü? Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz!
13 Eyl 2022
Hediye Levent'in konuğu Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu, Lübnan iç savaşı üzerine bir sohbet gerçekleştiriyor. Konuşmada, Lübnan iç savaşının 1975-1990 yılları arasında yaşandığı, ancak savaşın etkilerinin günümüze kadar devam ettiği belirtiliyor. Savaşın kökenleri Osmanlı dönemine kadar uzanıyor ve sosyoekonomik, demografik ve mezhepsel faktörler savaşın temel nedenleri arasında yer alıyor. Lübnan'da farklı mezhepler arasındaki çatışmalar, dış güçlerin müdahaleleri ve bölgesel dinamikler savaşın uzun sürmesine neden oluyor.
Konuşmada, Lübnan iç savaşının başlangıcı olarak 13 Nisan 1975'te bir Filistinli otobüsünün taranması olayı gösteriliyor. Bu olay, Hristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki gerilimi tırmandırıyor. Savaş sırasında Suriye, İsrail, İran ve diğer bölgesel aktörler Lübnan'daki çatışmalara müdahale ediyor. Özellikle Suriye ordusu 1976'da Lübnan'a giriyor ve uzun yıllar boyunca ülkede kalıyor. İsrail ise 1982'de Lübnan'ı işgal ediyor ve bu işgal sırasında Sabra ve Şatilla katliamı gibi trajik olaylar yaşanıyor.
Savaş sırasında Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ve diğer Filistinli gruplar Lübnan'da önemli bir rol oynuyor. Filistinli grupların varlığı, Lübnan'daki mezhepsel dengeleri bozuyor ve iç savaşı tetikliyor. Ayrıca, Hizbullah gibi Şii gruplar da 1980'lerde ortaya çıkıyor ve Lübnan siyasetinde etkili bir aktör haline geliyor.
Savaşın sona ermesi 1989'da imzalanan Taif Anlaşması ile gerçekleşiyor. Bu anlaşma, Lübnan'da siyasi bir uzlaşma sağlıyor ve savaşı resmen sonlandırıyor. Ancak, savaşın etkileri ve mezhepsel ayrılıklar günümüzde de devam ediyor.
Konuşmada, Türkiyenin Lübnan'daki rolüne de değiniliyor. Türkiye'nin Lübnan ile ilişkileri 1990'lardan itibaren gelişmeye başlıyor, ancak bölgedeki çatışmacı konjonktür nedeniyle bu ilişkiler zaman zaman geriliyor. Türkiye, Lübnan'da özellikle sivil toplum kuruluşları ve yardım faaliyetleri üzerinden varlık gösteriyor.
Sonuç olarak, Lübnan iç savaşı, bölgesel ve uluslararası aktörlerin müdahaleleri, mezhepsel çatışmalar ve ekonomik sorunlar nedeniyle uzun yıllar devam eden karmaşık bir süreç olarak öne çıkıyor. Savaşın etkileri, Lübnan toplumunda hala hissediliyor ve ülkenin siyasi yapısını şekillendirmeye devam ediyor.
Yasin Atlıoğlu, 2001 yılında İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü'nü bitirdikten sonra Marmara Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü, Ortadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı'nda yüksek lisans (2006) ve doktora (2011) derecesi elde etti.
2004-2011 yılları arasında İstanbul merkezli TASAM ve BİLGESAM adlı stratejik araştırma kurumlarında Ortadoğu uzmanı olarak çalıştı. 2011 yılından bu yana Ömer Halisdemir Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde yardımcı doçent olarak görev yapmaktadır.
Akademik Çalışmalar
İlk kitabı "Beşşar Esad Suriyesi'nde Reform" 2007 yılında yayınlandı. 2009-2011 yılları arasında Arapça dil eğitimi ve akademik araştırmalar için Suriye'nin başkenti Şam'da bulundu.
Doktora çalışmasında çağdaş Lübnan'daki siyasi ve toplumsal mezhepçilik üzerine odaklandı ve iç savaş döneminde Marunilerin rolünü inceledi. İkinci kitabı "Savaşta ve Barışta Lübnan Marunileri" 2014 yılında yayınlandı.
Eğitim
Doktora
Orta Doğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Orta Doğu Araştırmaları Enstitüsü, Marmara Üniversitesi (2008-2011)
Tez: Modern Lübnan'da Maruniler ve Çatışma
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Samir SALHA
Yüksek Lisans
Orta Doğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Orta Doğu Araştırmaları Enstitüsü, Marmara Üniversitesi (2003-2006)
Tez: Beşşar Esad Suriyesi'nin Siyasi ve Ekonomik Dışa Açılım Politikaları
Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Esra HATİPOĞLU
Lisans
Uluslararası İlişkiler Bölümü, İktisat Fakültesi, İstanbul Üniversitesi (1996-2001)
Araştırma Alanları
Beşşar Esad döneminde Suriye'de reform hareketleriSuriye dış politikasıTürkiye-Suriye ilişkileriOrta Doğu'da etnik ve dini gruplarKronik toplumsal çatışmalarLübnan'ın iç politikasıLübnan'da mezhepçilikMaruniler
İzleyici yorumları
Bu yayın için izleyiciler toplamda 18 yorumda bulunmuş. 7097 defa izlenen yayın 357 kişi tarafından beğenilmiş.
- Teşekkür ve Takdir:
- Yasin Atlıoğlu'nun bilgilendirici katkıları ve Hediye Levent'in sunumu için teşekkürler.
- Programın akıcılığı ve konunun derinlemesine işlenmesi övülüyor.
- Tarih ve Kimlik Tartışmaları:
- Fenikelilerin Arap/Sami kökenli olduğu, dillerinin Aramice ve İbranice'ye benzerliği vurgulanıyor.
- Lübnan'daki Fenike milliyetçiliğinin, Türkiye'deki Orta Asya vurgusuna benzer şekilde, Arap kimliğinden kaçış olarak yorumlanması.
- Lübnan İç Savaşı ve Din:
- İç savaşın din temelli olduğu iddialarına karşı çıkılıyor; dinler ötesi çatışmalar ve sosyo-ekonomik faktörler öne sürülüyor.
- Beşir Cemayel'in mülteci politikasına dair destek ve eleştiriler.
- Kişisel Deneyimler:
- Beyrut'taki trafik kaosu, gelir eşitsizliği ve toplumsal gerilimlere dair gözlemler.
- Kültürel benzerlikler (Türk-Lübnan mutfağı, müzik vb.) üzerinden ortaklıkların altı çiziliyor.
- Dil ve Alfabe:
- Fenike alfabesinin Anadolu, İtalya ve Orhun yazıtlarıyla benzerliği araştırma konusu olarak öneriliyor.
- Eleştiriler:
- Lübnanlı araştırmacıların, gayrimüslimlere yönelik tarihsel eziyetleri hafife aldığı iddiası.
- Öne Çıkan Vurgular:
- Yasin Atlıoğlu'nun Maruniler üzerine çalışmasının akademik değeri.
- Lübnan'daki Hristiyan direnişine sempati.
- Fenikelilik tartışmasının siyasi ve kültürel arka planı.
Not: Yorumlarda, Lübnan'ın karmaşık sosyopolitik yapısına dair analizler ve kişisel hikâyeler dikkat çekiyor.
Suriye Dürzileri kimdir, ne istiyorlar? Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu anlatıyor.
Hizbullah yeniden mi yükseliyor? Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile Lübnan'ı konuşuyoruz.
Lübnan'ın fay hatları: Mezhepler... Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz.
Güney Lübnan: Ateş hattı! Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz.
Lübnan'ın Doğuşu - 2... Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz.
Lübnan'a dair her şey -1... Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz
Hizbullah savaşa mı hazırlanıyor? Doç.Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz! #hizbullah #gazze
Yasin Atlıoğlu ile tarih yazan kentlerden Şam'ın doğuşunu konuşuyoruz
#KutsalPerşembe'de Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile Bilad-ül Şam'a dair her şeyi konuşuyoruz!
Lübnan iç savaşı neydi, neden 15 yıl sürdü? Doç. Dr. Yasin Atlıoğlu ile konuşuyoruz!