20 Kasım - Duhok Forumu'nda neler oldu? DEM Parti Milletvekili Cengiz Çandar ile konuşuyoruz.
20 Kas 2025
Yayın Özeti
Hediye Levent'in sunduğu programda, konuk Cengiz Çandar ile Duhok'ta düzenlenen MAPS (Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu) ele alındı. Forumun, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin ev sahipliğinde gerçekleştiği ve Ortadoğu'nun çeşitli bölgelerinden siyasetçi, akademisyen ve düşünürleri bir araya getirdiği vurgulandı. Forumun önemli bir özelliği, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi ve İlham Ahmed'in katılımıyla siyasi bir eylem niteliği kazanması olarak yorumlandı.
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bu forum aracılığıyla Suriyeli Kürtlere verdiği destek ve Ankara ile olan ilişkiler çerçevesinde köprü rolü oynama potansiyeli tartışıldı. SDG'nin çoğunlukla Arap aşiretlerinden oluşan yapısı ve bölgedeki karmaşık dengeler üzerinde duruldu. Suriye'nin geleceğine ilişkin adem-i merkeziyet tartışmalarının, SDG ve öz yönetimin statüsünü belirlemede kilit öneme sahip olduğu ifade edildi.
Neçirvan Barzani'nin forumdaki açıklamaları, Türkiye ile dengeli bir politika izleme çabası olarak değerlendirildi. Türkiye'deki açılım sürecinin, bölgesel gelişmelerin zorlamasıyla başladığı ve kendi dinamiklerini ürettiği belirtildi. İran ve İsrail konularının foruma dahil edilmemesi, hassasiyetler nedeniyle bilinçli bir tercih olarak yorumlandı. Program, Cengiz Çandar'ın kitap çalışmaları ve gelecekteki yayın davetiyle sona erdi.
Cengiz Çandar, 1948 yılında Ankara'da doğdu. İlkokulu Ankara'da, ortaokulu Talas Amerikan Okulu'nda ve liseyi Tarsus Amerikan Koleji'nde tamamladı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Diplomasi ve Dış Münasebetler bölümünden 1970 yılında mezun oldu.
ODTÜ İdari İlimler Fakültesi'nde kısa süreli akademik kariyerinin ardından, 68 kuşağı gençlik hareketindeki eylemciliği nedeniyle 12 Mart askeri müdahalesi sonrasında yurtdışına çıktı. Filistin direnme hareketi bünyesinde Şam ve Beyrut'ta bulundu, daha sonra Cenevre, Paris ve Amsterdam'da yaşadı. 1974'te Türkiye'ye döndü.
1976'da Vatan Gazetesi'nde Dış Haberler Şefi ve dış politika yorumcusu olarak gazetecilik kariyerine başladı. Türk Haberler Ajansı, Cumhuriyet, Hürriyet, Güneş, Sabah, Yeni Şafak, Radikal gibi birçok gazetede çalıştı. Ortadoğu uzmanı ve savaş muhabiri olarak tanındı.
1991-1993 yılları arasında Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın özel danışmanlığını yaptı. 1993-1995 arasında Bosna başta olmak üzere Balkanlar'a odaklandı. 1997-1999 arasında İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde Orta Doğu Tarihi ve Orta Doğu Politikası dersleri verdi.
2016 yılından itibaren İsveç'te Stockholm Üniversitesi Türkiye Çalışmaları Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalıştı. 14 Mayıs 2023 seçimlerinde Yeşil Sol Parti listesinden Diyarbakır milletvekili seçilerek TBMM'ye girdi.
Ödülleri
1982 Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Gazetecisi Ödülü
1983 Bülent Dikmener Haber Ödülü
1986-87 Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü
1995 Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Hoşgörü Ödülü
Eserleri
Direnen Filistin (1976)
Dünden Yarına İran (1981)
Ortadoğu Çıkmazı (1983)
Tarihle Randevu (1983)
Güneşin Yedi Rengi (1987)
Benim Şehirlerim (1999)
Çıktık Açık Alınla (2001)
Mezopotamya Ekspresi: Bir Tarih Yolculuğu (2012)
Özel Yaşamı
Çandarlı ailesine mensup olan Cengiz Çandar, Osmanlı döneminde sadrazamlık yapmış Çandarlı Halil Paşa'nın torunudur. Evli ve bir kız çocuk babasıdır. Küratör Defne Ayas'ın babasıdır.
İzleyici yorumları
Bu yayın için izleyiciler toplamda 32 yorumda bulunmuş. 2759 defa izlenen yayın 320 kişi tarafından beğenilmiş.
Hediye Levent'in YouTube kanalındaki bu yayının transkriptinden ve izleyici yorumlarından anlaşıldığı kadarıyla, programın konusu Kürt siyasi hareketi, bölgesel dinamikler ve Türkiye'nin tutumu üzerine.
Programın içeriği ve yorumlardan çıkan ana temalar şöyle özetlenebilir:
* Konuk: Programın konuğu, Ortadoğu uzmanı olarak tanıtılan Cengiz Çandar.
* Ana Tartışma Konuları:
* Irak'ın Duhok kentinde düzenlenen MAPS Forumu'nun siyasi önemi.
* Kürtler arası birlik ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin rolü.
* Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) yapısı ve Arap-Kürt ittifakı.
* Suriye'nin geleceği ve adem-i merkeziyet (federasyon) tartışmaları.
* Neçirvan Barzani'nin açıklamaları ve Kürt siyasi ittifakı vizyonu.
* Türkiye'deki Kürt açılımı süreci ve bölgesel dinamiklerle ilişkisi.
* İzleyici Tepkileri: Yorumlar, izleyicilerin büyük çoğunluğunun programı ve Cengiz Çandar'ın yorumlarını olumlu bulduğunu gösteriyor. Emeğinize sağlık, teşekkürler gibi ifadeler sıkça kullanılmış.
* Belirgin Görüşler: Yorumlarda, Kürt hareketinin gücünden, bağımsız bir Kürdistan fikrinden, Türkiye'nin Kürt politikasının yol açtığı kayıplardan ve TSK'nın güçsüzleştirildiği iddialarından bahsedilmekte.
Özetle, bu yayın ve altındaki yorumlar, Türkiye'deki Kürt meselesi ve bölgedeki Kürt siyasi yapılanmalarına dair belirli bir perspektiften (genellikle Kürt siyasi hareketine sempati duyulan veya eleştirel yaklaşılan bir bakış açısıyla) hazırlanmış bir içeriği işaret etmektedir. İzleyici kitlesinin de büyük ölçüde bu konulara ilgi duyan ve belirli bir siyasi görüşe sahip kişilerden oluştuğu anlaşılmaktadır.
20 Kasım - Duhok Forumu'nda neler oldu? DEM Parti Milletvekili Cengiz Çandar ile konuşuyoruz.